Intelligente kruisingen, groene golven en slimme apps die de stadslogistiek verbeteren. De Metropoolregio Amsterdam trekt 10 miljoen euro uit om het verkeer beter te laten doorstromen met innovatieve technologie waarbij burgers en bedrijven hun data gaan delen met de overheid.
Die digitale data maakt veel innovaties mogelijk. Dat is hard nodig nu de filedruk snel oploopt. Maar, dat betekent niet dat transporteurs nu hun vervoersdata direct ook gedachteloos moeten delen met iedereen. Daar komt van alles bij kijken.
Data delen met ketenpartners biedt kansen voor winstverbetering. Maar bij wie komt die winst dan uiteindelijk terecht? De eindejaarsblog van Walther Ploos van Amstel op Logistiek.nl.
Ahold neemt deel aan een project voor intelligente transportsystemen (ITS). Ahold gaat in meerdere regio’s werken aan een ICT-systeem om de supermarktlogistiek te verbeteren door vrachtauto’s slim te laten rijden. Dat heeft het ministerie van Infrastructuur en Milieu bekendgemaakt, dat samen met twaalf regio’s zeventig miljoen euro in het project steekt. De basis van ITS is het delen van transportdata met alle partners in de keten.
Big data
De digitale vrachtbrief kan transport efficiënter maken. Nu nog maken transporteurs en verladers elk jaar 180 miljoenen papieren vrachtbrieven. De transportsector kan de informatie uit de boordcomputers en de vele informatiesystemen die zij gebruikt, benutten om de logistieke processen te verbeteren. Het analyseren van de ‘big data’ geeft nuttige handreikingen in het realiseren van overall transport effectiveness (OTE).
De beladingsgraad is in de OTE een van de factoren die een rol spelen, naast verliestijden door onder meer laden en lossen, lege kilometers, files, onderhoud en het niet beschikbaar zijn van chauffeurs en omrijden. Meer samenwerking is onontkoombaar, niet alleen in het delen van informatie tussen bedrijven onderling en met de overheid, maar ook in het afstemmen van hun distributie-activiteiten.
In de retail control tower van Ahold komen de ritgegevens uit de boordcomputer van 25 transporteurs binnen. Ahold combineert deze data met gedetailleerde verkeersinformatie en daardoor weet de vulploeg in de supermarkt precies wanneer ze klaar moet staan om de vrachtwagen uit te laden. Vrachtwagens staan zo’n 55 procent van de tijd stil. Logistieke planners houden rekening met files en ander oponthoud. Die speelruimte bouwen ze in. Maar dat betekent dat die uitschieters de efficiëntie van het transport bepalen. Het delen van vervoersdata kan de voorspelbaarheid verbeteren. Daar ligt een grote kans. Een op de vijf vrachtwagens zou dan van de weg kunnen.
Straks delen transporteurs hun ritdata ook met wegbeheerders voor verkeersmanagement en het optimaliseren van onderhoud aan infrastructuur. Handig, want daardoor kan de overheid zware vrachtwagens wegleiden van kwetsbare wegen, vrachtwagens met gevaarlijke stoffen bij dichte mist adviseren niet de weg op te gaan en overbelading meteen aanpakken. Dit systeem bespaart op wegonderhoud, verhoogt de veiligheid en voorkomt files.
Veilige data
Er kan nogal wat mis gaan bij digitalisering: diefstal door zwakke cyberbeveiliging, geschillen over het eigendom van data en het optrekken van nieuwe data-grenzen in de EU. er zijn nu al samenwerkingsverbanden waar het piept en kraakt omdat er geen goede afspraken gemaakt zijn.
Een vrachtwagen vol met merkartikelen is een mooie buit. Logistiek dienstverleners die hun digitale vrachtbrief niet goed versleuteld hebben, lopen de kans dat hackers er op inbreken en bijvoorbeeld digitaal de vrachtwageninhoud of het afleveradres veranderen. Beveiliging moet serieus worden genomen.
Open data zijn van iedereen
Een ander probleem betreft het eigendom van de data. In Amsterdam rijden bijna driehonderd witte elektrische Smarts van het bedrijf Car2Go. De ritgegevens van deze autootjes zijn het eigendom van Car2Go. Die data zijn goud waard. Hiervan kan je veel leren. Toen de gemeente Amsterdam de vergunning gaf, had het die data moeten eisen, maar Car2Go hield ze voor zichzelf.
Deze speelt ook in de transportwereld. Die 180 miljoen digitale vrachtbrieven per jaar leveren een schat aan informatie op. Voor je het weet staat er een soort Booking.com voor de transportsector op die de optimalisatie van alle transportstromen gaat verzorgen. Dat bedrijf boekt dan grote winsten met big data die transporteurs gratis weggaven. En de transporteurs blijven achter met lage tarieven. Wie de big data bezit heeft veel macht. We moeten ervoor zorgen dat die data van iedereen blijven.
Een Europese markt
Het derde gevaar komt van lokale overheden in Europa. Voor je het weet maken die allemaal hun eigen regels rond ITS waardoor transporteurs straks bij elke grens moeten aanloggen aan een ander systeem. Minister Schultz van Haegen van Infrastructuur en Milieu moet er in Europa voor strijden dat het Europese wegennet ook digitaal geen grenzen kent.
Nu beleid ontwikkelen
De digitale ontwikkelingen in transport en logistiek gaan snel. Zo snel zelfs, dat directies zich vaak voor voldongen feiten gesteld zien. De slimme jongens bij bedrijven gaan er vaak als fanatieke hobbyisten mee aan de slag en blijven onder de radar van het management.
Data delen met ketenpartners biedt kansen voor winstverbetering. Maar in de logistieke sector levert digitalisering uiteindelijk geen groei in het volume op. De koek wordt er misschien wel kleiner door; minder vervoer door het slimmer te doen. De vraag is bij wie de winst dan uiteindelijk terecht gaat komen als je nu geen beleid ontwikkelt.
Bron: Logistiek.nl