Er is een nieuwe participatieverordening in Amsterdam. Die gaat over wat vroeger inspraak werd genoemd. De participatie van projecten als Artis, het evenementenbeleid, het Erotisch Centrum en de Van Diemenstraat zitten in de overgang van de oude en nieuwe gemeentelijke participatieverordening. Vanaf 15 september geldt die nieuwe participatieverordening. Mijn ervaring: het gaat niet goed.
Even vergeten…
In het geval van de herinrichting van de van Diemenstraat staat in het participatieplan dat bewoners enkel mogen meepraten over het groen op straat en de plek voor fietsnietjes en laad- en losplekken. Niet over hoe ze het ontwerp van de straat veiliger kan maken. Het is een vreemd participatieplan dat ze ‘even vergeten’ waren openbaar te maken. Het is zelfs niet besproken in de stadsdeelcommissie ondanks de grote impact op het verkeersnetwerk in stadsdeel West.
Met zo’n participatieplan doen bewoners mee voor spek en bonen. Dat worden weer inspraakavonden met inspraak zonder inzicht die alleen maar leidt tot uitspraak zonder uitzicht. Of zoals mijn goede vader zei: ‘Ze dronken een glas, ze deden een plas en alles bleef zoals het was’.
Bezwaar maken kan niet
Ik heb toen bezwaar aangetekend tegen het participatieplan voor de herinrichting van de Diemenstraat. Volgens mij is dit een besluit in de zin van artikel 1.3 Awb, omdat het rechtsgevolgen heeft voor direct betrokkenen. Ik maakte formeel bezwaar tegen het niet-naleven van de participatieverordening; zoals het ontbreken van een onderbouwde participatiekeuze en de veel te late publicatie van het plan. En over de tegenstrijdige inhoud van het participatieplan, waarin enerzijds betrokkenheid wordt beloofd, maar anderzijds invloed sterk wordt beperkt. Dit is in strijd met het bestuurlijke zorgvuldigheidsbeginsel. Het bezwaar werd pas na 11 weken klakkeloos afgewezen.
Raadsadres
Ik stelde vervolgens vragen in een raadsadres: Waarom kunnen belanghebbenden geen bezwaar maken tegen een participatieplan dat hen raakt? En hoe wordt de nieuwe participatieverordening gemonitord en geëvalueerd? Mijn raadsadres staat binnenkort op de agenda van de gemeenteraad op 5 maart. Maar, ik heb het antwoord op mijn raadsadres al per kerende post gehad. Dat is vreemd en niet zoals het hoort. Zo worden de raadsleden gepasseerd.

Update 27 februari 2025. Ik kreeg een excuusmail: “Op 4 februari heeft de raadsgriffie uw raadsadres naar het project gestuurd ter informatie. Het project heeft dit raadsadres in behandeling genomen, ervan uitgaande dat het doorgestuurde adres direct behandeld moest worden. We begrijpen nu dat we te voortvarend zijn geweest en dat het voorstel tot afhandeling nog niet is vastgesteld door de raad. Onze excuses voor de verwarring die is ontstaan. De officiële afhandeling wordt op 5 maart vastgesteld. Als de raad op 5 maart anders besluit en bijvoorbeeld vraagt om een afschrift van de beantwoording te bespreken in een raadscommissie, passen we de afhandeling aan”.
Monddood
Het bouwen aan vertrouwen tussen overheid en inwoner, maar ook tussen overheid en initiatiefnemer en soms ook tussen overheden onderling is van belang om tot versnelling van procedures te komen. Het investeren in dit vertrouwen vanaf het begin en het kennen van elkaars belangen helpt vertraging in de eindfase te beperken.
Ik hoop dat de nieuwe participatieverordening er niet resulteert in dat betrokken bewoners en ondernemers verder worden gekortwiekt. Wil je dat betrokken Amsterdammers meedenken en adviseren, wil je oprecht met ze samenwerken, met ze investeren in de toekomst of enkel informeren? Of, zoals steeds vaker gebeurt: helemaal niets doen. De keuze is aan het college.
Walther Ploos van Amstel