Was ik afgelopen week nog kritisch op gemeenten die achterlopen met hun plannen voor veiliger verkeer, zo ben ik nu positief verrast door de nieuwe plannen van de gemeente Amsterdam om het verkeer veiliger te maken. In het Uitvoeringsplan Verkeersveiligheid, 30 km/u, voetganger en fiets staan de maatregelen waaraan de gemeente in 2024 (en daarna neem ik aan) gaat werken.
Amsterdammers voelen zich steeds vaker onveilig in het verkeer en de druk op de voet- en fietspaden neemt toe. Het moet weer veilig, gezond en ontspannen worden in Amsterdam.
Uitgangspunten
Het beleid kent drie pijlers:
- Door meer ruimte te creëren voor voetgangers en fietsers, wordt de stad efficiënter ingericht en aantrekkelijker, gezonder en veiliger. Meer dan tweederde van de verkeersdoden en ernstig gewonden in Amsterdam zijn fietsers of voetgangers, wat hen tot kwetsbare verkeersdeelnemers maakt. Dit omvat onder andere de aanleg van veilige schoolomgevingen en het realiseren van meer fietsparkeerplekken om de stoepen toegankelijk te houden.
- Een veilig en gebruiksvriendelijk verkeersnetwerk is cruciaal voor de verkeersveiligheid in Amsterdam. De gemeente verlaagt van de snelheid in de stad en pakt gevaarlijke locaties aan. Daarnaast zorgt de gemeente voor voldoende fietsparkeervoorzieningen bij OV-locaties om de combinatie van fietsen en openbaar vervoer te vergemakkelijken.
- Bewust mobiliteitsgedrag richt zich op het bevorderen van ruimtebesparende en duurzame vormen van mobiliteit, zoals lopen, fietsen en openbaar vervoer. Hoewel de auto een plaats heeft in de stad, is deze niet dominant.
Onderzoek: pro-actief en data-gedreven
Het Amsterdamse uitvoeringsplan start met een duidelijke probleemanalyse: wat wil je aanpakken? De gemeente gaat pro-actief werken. Dit in in plaats van beleid waarbij maatregelen pas worden getroffen op basis van ongevallen die al hebben plaatsgevonden. Gegevens over verkeersveiligheid (en perceptie) worden steeds beter. Op regionaal en landelijk niveau worden verkeersveiligheidsrisico’s geïnventariseerd en op basis daarvan maatregelen genomen. Dan kun je de echte problemen ook aanpakken met maatregelen die werken en die je vervolgens ook kunt monitoren.
Sociaal gedrag
Uit stadsgesprekken bleek dat 82% van de deelnemers de onveiligheid aan het verkeersgedrag van anderen wijt. Slechts 1% was te spreken over het gedrag van andere weggebruikers. Als het gaat om onveiligheid in het verkeer, wijzen Amsterdammers dus naar elkaar.
De gemeente wil veilig en sociaal verkeersgedrag en een toegankelijke openbare ruimte. Dit betekent bijvoorbeeld het aanpakken van onveilig gedrag, met speciale aandacht voor risicogroepen, en het stimuleren van toegankelijkheid van stoepen. Daarnaast richt de gemeenten op gedragsverandering met verkeerseducatie, communicatie en handhaving. Onder dit thema valt ook het stimuleren van fietsen: iedereen die wil fietsen, zou dit zonder barrières moeten kunnen doen. Ik hoop dat de gemeente ook zo denkt over voetgangers…
Jammer genoeg blijft het uitgangspunt dat mobiliteit moeten blijven groeien: waarom blijven we de mobiliteit aanjagen? Nu al is 70% van de mobiliteit pretmobiliteit. Overmobiliteit sloopt de sociale cohesie in de buurten. Kan het echt niet anders?
Kiezen voor verplaatsen of verblijven
Vandaag bespreekt de wethouder Melanie van der Horst de voortgang van het programma ‘Amsterdam Maakt Ruimte‘: ‘De blik verbreedt zich daarmee meer richting de verblijfsfunctie van de openbare ruimte in plaats van de eerdere focus op de doorstromingsfunctie. Kortom, we kiezen voor een toekomstbestendige stad waar kinderen veilig opgroeien en waar plek is voor gezond leven, elkaar ontmoeten en verplaatsen’.
De vraag vandaag is of er voldoende durf is om te kiezen voor verblijven of verplaatsen, voor echte ruimte voor ontmoeting, voor echte inclusieve mobiliteit, voor een vrije stoep tegenover terrassen en geparkeerde fietsen, voor handhaving of laat-maar-gaan en voor het beteugelen van de vrijheid van autoverkeer en fietsers. En niet in de laatste plaats: hoeveel geld heeft de gemeente daarvoor over?
Voor de verkeersveiligheid liggen er in elk geval nu serieuze plannen en maatregelen. Voor de uitvoering is een kleine 30 mln nodig. Dat is het absoluut waard. Mijn conclusie: ‘vooral doorgaan’. Zo’n plan gun je ook andere gemeenten.
Walther Ploos van Amstel.
Bron: gemeente Amsterdam