Elektrische auto’s moeten de komende jaren forse subsidies krijgen om de vergroening van het wagenpark te versnellen. En er moet een vorm van rekeningrijden komen die gekoppeld wordt aan de CO2-emissie. Een brede coalitie van ANWB, Natuur & Milieu, Bovag, RAI, VNA en een bont gezelschap oud-politici presenteren een nieuw autobelastingplan 2022-2030.
Het huidige systeem van autobelastingen voor personen- en bestelauto’s werkt averechts en schiet steeds meer tekort, waardoor het Nederlandse wagenpark tot het oudste van westelijk Europa behoort. De coalitie wil met een pakket maatregelen een grotere CO2-reductie realiseren dan de voorstellen van de Bestemming Parijs tegen een kwart minder kosten.
Zero-emissie stadslogistiek
Sinds de ondertekening van de uitvoeringsagenda ZE Stadslogistiek en het openstellen van de Subsidieregeling voor Elektrische Bestelauto’s (SEBA) is een verhoogde marketingactiviteit van dealers en fabrikanten zichtbaar. Dit zal bijdragen tot het verhogen van het bewustzijn bij gebruikers van bestelwagens dat de invoering van de ZE-zones per 2025 ernst is. Hierdoor zal het aanbieden van een zero-emissie voertuig in de meeste verkoopgesprekken worden meegenomen. Door het duidelijke signaal dat met ondertekening van de uitvoeringsagenda werd afgegeven zal ook de beschikbaarheid van voertuigen sneller op gang komen. De duidelijkheid in beleid draagt er immers toe bij dat ondernemers weten waar ze aan toe zijn en ook bereid zijn de nodige investeringen in het belang van hun bedrijfsvoering te doen.
Voorstellen zijn onder meer een apart mrb-tarief zero-emissie bestelauto’s met een gewichtscorrectie voor de accu en het verder in lijn brengen van de mrb-tarieven van traditionele bestelauto’s met die van een vergelijkbare personenauto. De niet zero-emissie bestelauto wordt daarmee duurder in aanschaf. Met het voorstel voor Betalen naar Gebruik komt er een tarief gebaseerd op CO2-emissie; dit maakt rijden met een bestelauto duurder. Hoe hoog dit tarief zou moeten worden staat niet in de plannen.
Alleen fiscale stimulering van nieuwe en tweedehands zero-emissie voertuigen is overigens onvoldoende om de ingroei van zero-emissie voertuigen te versnellen: flankerend beleid is essentieel, met name op het gebied van plaatsing en toegang tot laad- en tankinfrastructuur en inrichting van emissievrije stadslogistiek.
Zelfs bij een versnelde transitie naar emissieloos vervoer in de nieuwverkopen in 2030 rijdt een groot deel van de voertuigen (70 tot 80%) ook in 2030 nog op fossiele brandstoffen. Daarom ziet de coalitie een belangrijke rol voor hernieuwbare brandstoffen, zeker voor de transportsector, waar de ontwikkeling van elektrische vrachtwagens nog in de kinderschoenen staat.
De financiering
Volgens de maatschappelijke coalitie kunnen de stimuleringsmaatregelen in de periode 2022-2026 op de volgende wijze gefinancierd worden:
- Afschaffing van de huidige mrb-vrijstelling voor nulemissie-personenauto’s en het eerder starten met een verlaagd tarief voor deze groep. Daarbij lopen PHEV personen- en bestelauto’s mee in de lijn met de mrb-aanpassing op zero-emissie voeruigen.
- Geleidelijke afbouw van de mrb-korting voor ondernemers op zero-nulemissie bestelauto’s, om de overstap naar de inmiddels beschikbare zero-emissie bestelauto’s te bevorderen.
- Bekostiging van de aanschaf ‘bonus’ bij nulemissie-bestelauto’s vanuit de BIK3 investeringskorting.
- Introductie van een ‘malus’ bij aanschaf van een zero-emissie bestelauto om bij de aanschaf van een bestelauto sterker te differentiëren tussen ‘fossiele’ en zero-emissie voertuigen. Het rapport Bestemming Parijs heft radicaal de bpm-vrijstelling voor bestelbussen op. Om de schadelijke economische effecten hiervan te beperken, hanteert de coalitie in dit voorstel een bonusmalus- regeling waarmee we het principe van ‘de vervuiler betaalt’ toepassen om de TCO (total cost of ownership) van zero-emissie bestelbussen zo snel mogelijk positief te krijgen.
- Afschaffing van de mrb- en bpm-vrijstelling of -teruggave voor overheidsvoertuigen.
EVOfenedex reageert negatief op de plannen. Er zijn twee voorstellen in de plannen die zorgen voor een lastenverzwaring, zo vindt evofenedex: het in de tussentijd extra belasten van mkb-ondernemers met eigen bestelauto’s door verhoging van de mrb, en de invoering van een ‘verkapte’ bpm op de aanschaf van voertuigen. Er is namelijk nog geen betaalbaar alternatief voor deze ondernemers voorhanden.
TLN reageert voorzichtig positief: ‘Het is positief dat verschillende mobiliteitspartijen pleiten voor een systeem van betalen naar gebruik voor iedereen, maar het bedrijfsleven moet niet opdraaien voor de vergroening van het personenverkeer’.
Omdat nergens iets wordt gezegd over de hoogte van de tarieven is het nu nog lastig te zeggen wat het effect wordt (en op welke termijn). Maar, de plannen stimuleren de ambities van zero emissie stadslogistiek.
Bron: Autobelastingplan