Het boek ‘De stad: het verhaal van Amsterdam van 1980 tot vandaag‘ van Marcel van Engelen lag al een paar weken op de stapel. Eenmaal eraan begonnen was het boek snel uit. Het is een heerlijk boek als je meer over de Republiek Amsterdam wilt weten.
Leegloop
Aan het begin van de jaren tachtig verkeerde Amsterdam in een slechte staat. Het straatbeeld werd gedomineerd door vervallen panden en verslaafden, terwijl de werkloosheid toenam. Inwoners vertrokken massaal en kantoren verdwenen uit de binnenstad.
Tien jaar later was de leegloop voorbij. De economie verbeterde en Amsterdam vond geleidelijk aan een nieuwe toekomst. Wijken werden opgeknapt, fabrieken transformeerden tot creatieve broedplaatsen, yuppen stroomden toe, en gezinnen wilden er weer wonen. Maar in recente jaren trekt Amsterdam zoveel mensen, bedrijven en kapitaal aan dat een nieuwe crisis is ontstaan: een ‘crisis van succes’. Woningnood, toerisme en economische ongelijkheid maken de stad voor velen onbetaalbaar en ontoegankelijk.
Verhalen over de stad
Marcel van Engelen beschrijft welke krachten, ideeën en mensen Amsterdam hebben gevormd tot de stad die het nu is aan de hand van verhalen van vasthoudende wethouders, architecten, activisten, wetenschappers en natuurlijk Amsterdammers. Hij beschrijft hoe Amsterdam van wijk tot wijk veranderde, weer tot bloei kwam en voor nieuwe uitdagingen kwam te staan.
Hij beschrijft ook hoe de Amsterdamse bevolking razendsnel verandert. Wordt Amsterdam een Hotel Amsterdam voor de happy few die hier enkele jaren komen werken en leven? De happy few die zich niet verbonden voelt met stad; single and free. De vergelijking met London is dan snel gemaakt.
Wonen en werken
Marcel van Engelen laat zien hoe het nieuwe ondernemen en de woningbouw het oude industriële ondernemen hebben verdrongen. Boeiend is hoe die lijn doorzet. Verdwijnen de laatste maakbedrijven, het FoodCenter en misschien wel de haven straks? Het boek roept vragen op over de verbinding van de Republiek Amsterdam, met zijn ietwat elitaire bubbel, met de metropoolregio en de rest van Nederland. Wat is de kracht van de regio? En hoe kunnen de gemeenten elkaar hierbij versterken? En niet in de laatste plaats: hoe blijven mensen gelukkig bij de steeds vollere stad met steeds minder openbare ruimte.
Nieuwe vragen
Na het lezen laat het boek je ook met vragen achter. Wat betekent de snel wisselende bevolking voor het bestuur van de stad? Veel nieuwe Amsterdammers wonen maar 3 of 4 jaar in Amsterdam. Hoe betrek je die bij de inclusieve en duurzame ambities? Met een steeds voller Amsterdam wordt de stad ook kwetsbaar. Wat betekent de klimaatverandering voor de stad? Hoe houden we Amsterdammers gezond en veilig?
Het boek inspireert, verrast je steeds weer, en stemt tot nadenken over de toekomst van de stad. Een aanrader. Koop het boek bij Managementboek of bij de betere Amsterdamse boekhandel.
Voor wie iets lichtere kost over Amsterdam en zijn bewoners wil meenemen in de vakantiekoffer: De Havermelkelite.
Walther Ploos van Amstel.
ps… heerlijk hoe ook Marcel van Engelen de mythes van de Pontsteiger moeiteloos overneemt!