Bij mij in de buurt wonen veel studenten die zich massaal op Swapfietsen voortbewegen. Die fietsen met zo’n blauwe voorband. Je huurt die fiets voor een mooi, en zorgeloos, bedrag per maand. Amsterdam kan natuurlijk niet zonder fietsen en hun fietsers. Die dragen bij aan een leefbare stad. Maar, de fiets als wegwerpartikel geeft ook kopzorgen.
De Swapfiets is het ultieme wegwerpartikel. Mijn studenten raken hem soms twee keer per jaar ‘kwijt’. Na een avondje stappen of omdat ze ’em achteloos ergens hebben neergezet. Op de stoep, liefst op de blindengeleidestrook of voor een huisdeur.
Puberbrein
Het puberbrein is nog niet zover ontwikkeld dat ze nadenken of hun fiets niet in de weg staat voor anderen. Het past bij hun hedonistische levensstijl waar iets nooit hun eigen verantwoordelijkheid is. Met het Swapfietscontract lijkt het ook niet hun probleem. Die fiets is niet van hun.
Soms worden die fietsen dan weggehaald. Terecht natuurlijk. Maar, meer dan de helft van die fietsen worden niet opgehaald bij het depot. Verongelijkt mekkeren ze in koor over fietsdiefstal door de gemeente. Hun fiets moet altijd en overal voor de deur kunnen staan, toch? Zijn ze te beroerd om een paar meter te lopen?
Domme blauwtjes
Het niet meer bezitten, maar huren, van de fiets leidt tot anonimiteit en het niet nemen van eigen verantwoordelijkheid. Het zou Swapfiets sieren als ze een oplossing bedenken die de gebruikers aanspoort tot goed gedrag. Elke fiets heeft al een tag. Zorg dat de Amsterdammers handhavers op straat daarmee kunnen werken. Dat kan Swapfiets de gebruiker een appje sturen voordat de gemeente de fiets afvoert naar het fietsdepot. Voor Swapfiets moet die informatie waardevol zijn. Je haalt de ‘domme blauwtjes’ eruit die wel heel vaak hun fiets zeggen ‘kwijt te zijn’. Die informatie kan de gemeente helpen op de juiste plekken, op de juiste tijden, voldoende fietsparkeerplekken te regelen.
Olifant
Zo’n concept kan de opmaat zijn naar een slimme fietsID waarmee de gemeente effectiever de overlast van ‘fout’ geparkeerde fietsen kan aanpakken als we straks veel meer ruimte hebben om fietsen te parkeren op de 10.000 parkeerplaatsen die straks vrijkomen. Anders blijft iedereen achteloos die fiets op de stoep parkeren. Gedrag is de vaak onbesproken ‘olifant in de kamer’ bij gesprekken over mobiliteit in de Amsterdam.