Er zijn maar liefst 200 zienswijzen ingediend op de plannen voor de herinrichting van de van Diemenstraat. Zoals gebruikelijk in artist impressions schijnt de zon, zijn de bomen groen en is er nauwelijks verkeer.
Een verkeersveilig ontwerp
Veel zienswijzen gingen over de onveiligheid bij Pontsteiger en de brug bij de Westerverkeersluisburg. Dat nemen de planners ter harte in de nota van beantwoording. Het noordelijke fietspad moet worden doorgetrokken over de Westerkeersluisbrug. De aanpak van het verkeer bij Pontsteiger (met een verdubbeling van de frequentie van de ponten) is eigenlijk urgenter dan van het verkeer op de Van Diemenstraat (dat is de belangrijkste conclusie uit de simulatiestudie pontaanlandingen).
Volgens het voorlopig ontwerp moeten fietsers van west naar oost de Van Diemenstraat meerdere maken oversteken op onoverzichtelijke plekken. Bovendien lijkt de opstelruimte voor de grote aantallen fietsers vanuit het westen onvoldoende om veilig over te steken. Voor toegang tot de achterkant van de school moeten fietsers bovendien twee keer oversteken: eerst de Van Diemenstraat en vervolgens een zebrapad richting de school.
Het tweerichtingenfietspad zal in de toekomst ook worden aangelegd op de Westerkeersluisbrug. De gemeente is momenteel bezig met de voorbereidingen voor deze aanpassing als onderdeel van een apart project [planning is nog niet bekend].
Het doortrekken van het tweerichtingenfietspad aan de noordzijde van de Van Diemenstraat richting het westen via de Westerkeersluisbrug biedt voordelen bij verkeersveiligheid, doorstroming (voor zowel fietsers als auto’s) en fietscomfort. Bovendien sluit het aan op het stedelijk fietsnetwerk, waardoor er een aantrekkelijke en doorgaande “fietsboulevard” langs het IJ ontstaat.
De gemeente hecht veel waarde aan deze ingreep en heeft gepland om het project op de Westerkeersluisbrug aansluitend uit te voeren aan het project Van Diemenstraat. Dit betekent dat er een doorgaand fietspad zal zijn over de hele route, van het Centraal Station naar de Houthavens. Aan beide zijden van de brug komt een tweerichtingenfietspad, wat voorkomt dat fietsers tegen de rijrichting in gaan rijden.
De fietspaden worden via verkeerslichten bereikbaar vanaf de kruising Tasmanstraat-Houtmankade (westzijde). Doorgaand fietsverkeer hoeft geen gebruik meer te maken van de oversteek bij de Houtmankade (oostzijde), al blijft deze oversteek behouden voor fietsers die hun bestemming willen bereiken via de noordzijde. In de definitieve situatie zal deze oversteek vooral nog door bestemmingsverkeer worden gebruikt.
Helaas is niet bekend hoe (en of) de planning hiervan aansluit op de herinrichting van de van Diemenstraat. Begrippen als ‘tijdelijk’ en ‘aansluitend’ zijn ambtenarenjargo voor Sint Juttemis.
Opvallend: In het beleidskader Verkeersnetten behoort de Van Diemenstraat niet tot Plusnet Voetganger. Er komt geen veilige inrichting voor voetgangers. Dat klopt. Dat Plusnet is namelijk, ondanks een motie in 2015, nooit vastgesteld. Zo gaan ambtenaren structureel om met lopen in Amsterdam. Onnodig te zeggen dat ook de herinrichting van de van Diemenstraat niet voldoet aan het afgesproken beleidskader ‘ruimte voor de voetganger’. Tot zover het beloofde ‘beterschap’ van de wethouder.
Blijft de buurt bereikbaar?
Het project werkt momenteel aan de uitwerking van de bereikbaarheid tijdens de uitvoering. Voorafgaand aan de start wordt het BLVC-plan (Bereikbaarheid, Leefbaarheid, Veiligheid en Communicatie) gedeeld met de buurt. De planning is op dit moment nog globaal, maar zal in de loop van 2025 verder worden uitgewerkt en concreet gemaakt. De start van de werkzaamheden is gepland voor januari 2026.
Het is een omvangrijk project op een drukke weg, dat grote impact heeft op de bereikbaarheid van de buurt. In het BLVC-plan worden maatregelen opgenomen om de uitvoering zo soepel en prettig mogelijk te laten verlopen. Het uitgangspunt is dat alle panden bereikbaar blijven voor gebruikers, evenals voor nood- en hulpdiensten, indien nodig via tijdelijke voorzieningen.
Walther Ploos van Amstel.