Jarenlang slokten gemeenten, Amsterdam voorop, bedrijventerreinen op om de wooncrisis aan te pakken. Maar dat is nu afgelopen. Door een besluit van provincie Noord-Holland komt de geplande bouw van duizenden woningen en werkplekken aan het IJ in Noord voorlopig stil te liggen.
Wethouder Van Dantzig, van Woningbouw en Stedelijke Ontwikkeling, reageert vol onbegrip: “Amsterdam heeft een schreeuwend tekort aan woningen.” In Amsterdam vallen woningplannen op bedrijventerreinen als dominostenen om. Eerder ook al bij Havenstad. De regering steunt nu ook landelijk het bedrijfsleven in het gevecht om ruimte. En volkomen terecht.
Sinds 2013 is volgens Rabobank de helft van de stadsterreinen voor kleine bedrijvigheid in Amsterdam verdwenen. “Bedrijfsterreinen lijken wel besmet,” zegt Cees-Jan Pen, lector Ondernemende regio aan hogeschool Fontys en lid van de Raad voor de Leefomgeving en Infrastructuur in Parool. “Zeker in Amsterdam. Het gaat steevast over die lastige bedrijven en die vieze industrie die moeten inschikken omdat de woningnood zo hoog is.”
“Bedrijfsterreinen zijn haarlemmerolie voor de stad,” zegt ondernemersvoorman Kees Noorman van Oram in Parool. “Maar de Stopera houdt vast aan een utopisch gevoel van een inclusieve, circulaire stad en presenteert dat alsof het om grasvelden vol madeliefjes gaat. Maar circulaire bedrijvigheid is niets anders dan afvalverwerking.”
Oud-wethouder Victor Everhardt (Financiën) stelde al in 2020 bij de nieuwe bedrijvenstrategie dat op bedrijventerreinen die worden volgebouwd met woningen, ruimte moet blijven voor werkplaatsen en bedrijfsverzamelgebouwen voor bestaande én nieuwe bedrijven. De wethouder: “De logistiek, ambachten en maakindustrie verdwijnen uit de stad terwijl zij de motor zijn van de economie in de Metropoolregio Amsterdam.” Mooi woorden, maar de praktijk is weerbarstig. Zo is de ontwikkeling van het Foodcenter een drama.
Amsterdam moet bij de bedrijvenstrategie inzetten op die industriële en logistieke activiteiten die bijdragen aan het versterken van het innovatievermogen van de stad en de regio. Geef prioriteit aan die bedrijven die producten en diensten leveren voor de regio zoals het bundelen van stadslogistieke stromen, slim onderhoud van gebouwen en infrastructuur, innovatie in de bouw, duurzame datadiensten, schone mobiliteitsdiensten en levering van voedsel.
Hopelijk is de ingreep van de provincie een wake-up call voor het Amsterdamse college. Het is de hoogste tijd voor serieus regionaal economisch (en ruimtelijk) beleid. En daarbij hoort ruimte voor duurzame bedrijventerreinen en daarbij past geen ideologisch wensdenken. Anders komen de benodigde woningen er nooit.
Walther Ploos van Amstel.
Lees meer over ruimte voor duurzame bedrijventerreinen.