De missie van het programma Smart Mobility is om met innovaties bij te dragen aan een toekomstbestendig Amsterdam. Deze week kreeg de gemeenteraad de jaarlijkse voortgangsrapportage van het programma.
Enkele zaken uit de voortangsrapportage:
- Het bouwen van het “Tankstation van de Toekomst” E-lympic heeft de gemeente lessen opgeleverd die direct kunnen worden toegepast in de strategie voor het transformeren van andere tankstations. Er was vertraging van ruim een jaar door problemen bij de aanbesteding. Zonder deze aanpak had de gemeente mogelijk dezelfde procedurefout op grotere schaal gemaakt. Dit project toont aan dat de gemeente, in samenwerking met marktpartijen en onderzoeksinstellingen, in staat is om nieuwe concepten in de openbare ruimte te realiseren.
- De proef met Roboat en het GVB toont aan dat techniek niet alleen aan mobiliteit gerelateerde problemen kan oplossen, maar ons ook in staat stelt ontwikkelingen als personeelstekorten aan te pakken. Het experiment met sensoren op GVB-veren heeft aangetoond dat deze sensoren schippers beter inzicht geven. Dit zou eventueel kunnen leiden tot andere bezetting op de veren. Dit innovatieproject is uitgegroeid tot een zelfstandige start-up en is geselecteerd om onbemand te varen in Parijs tijdens de Olympische Spelen.
- In 2023 is het project MaaS Zuidas afgerond. De belangrijkste conclusie is dat er momenteel onvoldoende randvoorwaarden zijn om deze vorm van reizen op grotere schaal uit te breiden. Het aantal gebruikers bleef achter bij de verwachtingen en de MaaS app bood beperkte meerwaarde. Bedrijven kozen er niet voor om de app op te nemen in hun mobiliteitsaanbod voor werknemers omdat zij veelal vast zaten aan lopende contracten.
- De gemeente onderzoekt kort cyclisch (3-6weken) welke waarde nieuwe databronnen, analysetechnieken en applicaties de stad bieden. Met prototypes wordt getest hoe Amsterdam deze veilig en privacy vriendelijke kan gebruiken, of juist niet moeten willen gebruiken. Een ander voorbeeld van data-innovatie is de bereikbaarheidstool met een prototype van een bereikbaarheidskaart.
- Bij veiligheid ziet de gemeente kansen voor zowel digitale en sociale innovatie evenals innovaties in het fysieke domein. Onder meer bij Intelligent Speed Adaptation (ISA), ook voor elektrische fietsen. iMaas, is een project om kwetsbare OV-reizigers een thuiskomgarantie te bieden.
- Vanuit het Amsterdam Dronelab zijn operationele testvluchten uitgevoerd voor drones, met toepassingen zoals spoedvervoer, inspectie van infrastructuur en het multimediaal in kaart brengen van steden.
- Het project “Sustainable Innovative Digitalized Network of Urban Logistics” onderzoekt hoe maatschappelijke waarden bij het (gewenst) gebruik van de openbare ruimte digitaal kunnen worden vastgesteld en gecommuniceerd.
- DRO-DMI werkt de komende 5 jaar aan digitale instrumenten voor betere regie op het gebruik van de openbare ruimte. Hierbij kan gedacht worden aan het optimaliseren van parkeercapaciteit of het spreiden van verkeersdrukte via proactieve communicatie met reizigers.
In elk project binnen het Smart Mobility-programma wordt gewerkt aan een ethische bijsluiter over de ethische aspecten van het project en de gebruikte technologie. Dit omvat ook de kritische vraag of technologie wel het meest geschikte middel is voor het op te lossen probleem.
Europese samenwerking
In 2023 zijn diverse Europese samenwerkingsprojecten van start gegaan, wat het Smart Mobilityprogramma 4,5 miljoen euro oplevert. Deze projecten hebben een looptijd van meerdere jaren. Naast het feit dat extra middelen altijd welkom zijn, hebben dergelijke projecten het voordeel van Europese opschaling. Bovendien bieden ze Amsterdam de mogelijkheid om te leren van andere steden, zonder zelf een pilot of experiment te hoeven opzetten, aldus de gemeente.
Eerdere Europese projecten leidden tot het ontwikkelen van een standaard- en privacyframework voor data-uitwisseling (CDS-M) en buurthubs in Amsterdam. Tegenvallende resultaten binnen de samenwerking met EIT Urban Mobility hebben ertoe geleid dat deze samenwerking wordt stopgezet. U wordt hier separaat over geïnformeerd.
Van techniek naar mensen
Met de presentatie van Amsterdam maakt Ruimte gaat ook het programma Smart Mobility een andere koers varen. Waar eerdere jaren de technologie centraal stond, is in 2023 met een aantal projecten de verschuiving gemaakt naar een doelgroepgerichte aanpak.
De uitdagingen waar de stad voor staat, bij klimaat, duurzaamheid, ongelijkheid en schaarste aan ruimte, laten zien dat conventionele oplossingen niet langer antwoorden bieden voor de problemen van nu en morgen. Innovatie in de publieke sector is het onderzoeken en testen van nieuwe benaderingen en toepassingen om publieke waarde te creëren.
Bron: gemeente Amsterdam