Bezorgschaamte? Bezorgtrots! Wie zich zorgen maakt over het milieu doet er goed aan voortaan online te bestellen. Dat is twee tot drie keer minder belastend voor het milieu dan zelf naar de winkel gaan. Parool sprak met Jesse Weltevreden, collega lector online ondernemen aan de Hogeschool van Amsterdam.
Milieudruk van webwinkelen
Jesse Weltevreden deed met TNO onderzoek naar de milieudruk van webwinkelen. Hij benadrukt in Parool dat het om gemiddelden gaat, gemeten over de hele bevolking, in steden en dorpen. “Drogisterijartikelen online kopen is bijvoorbeeld vaak minder duurzaam dan ze zelf halen bij de drogist. Dat kan ook gelden voor online boodschappen. Maar het hangt van veel zaken af: vindt het finale deel van de bezorging met elektrische voertuigen plaats, of op biobrandstof? Gebeurt dat in hartje stad of in buitenwijken en dorpen?”
In grote steden als Amsterdam is het lastiger om online bestellen efficiënter en duurzamer te maken stelt Jesse Weltevreden in Parool. “Daar is de winkeldichtheid hoger en het aandeel fietsers en voetgangers groter. Maar in de buitenwijken, kleinere steden en dorpen pakken consumenten eerder de auto.”
Het kan nog duurzamer
De maatregelen die Amsterdam neemt, zoals een emissievrije zone voor vracht- en bestelwagens in 2030, blijven hard nodig. Maar niet vanwege de pakjeswoede van consumenten. De rapporten over de milieubelasting van e-commerce zijn gebaseerd op gedegen onderzoek. De geleerden zijn het erover eens dat er vanuit het oogpunt van duurzaamheid geen enkele reden is voor bezorgschaamte. Maar de maatregelen zijn nodig voor meer ruimte voor voetgangers en fietsers, minder CO2-uitstoot en meer veiligheid op straat. Een goede ontwikkeling is de groei van het aantal vrachtfietsen in Amsterdam.
Congestie?
Dat bezorgers voor vollopende wegen en dichtslibbende stadscentra zorgen is ook niet waar. Tachtig procent is autoverkeer van bewoners en bezoekers. De rest is vooral vrachtverkeer van bedrijven voor bedrijven, voor de bouw, horeca, servicemonteurs, winkels, kantoren en afvalinzameling. In Amsterdam slechts 7 procent van het vrachtverkeer voor pakjes, en dan nog vooral ook nog eens voor ondernemers.
Overigens kunnen we de pakketbezorging in Amsterdam nog beter regelen. De pakketbezorger heeft het steeds moeilijker. Als de gemeente bij hun autoluwe plannen niet vooraf nadenkt over buurtlogistiek staan straks de stoepen vol met bestelauto’s, wordt de lucht nooit schoon, is het niet veilig om buiten te spelen en geeft bezorgen stress.
Voor de Utrechtse nieuwbouwwijk Merwede is vooraf nagedacht over buurtlogistiek. Om de woonstraten zelf autoluw te houden komen er stadslogistieke hubs voor parkeren en distributie bij het Merwedekanaal, dicht tegen de stadsboulevards aan. Er komen voorzieningen voor levering met vrachtfietsen.
Bezorgtaks: goed plan!
Ik verbaas me erover dat MKB Amsterdam pleit voor een bezorgtaks voor consumenten die af en toe eens een pakje thuis krijgen. Een Amsterdams huishouden krijgt gemiddeld een pakje per week. In de Amsterdamse regio vloeit maar 6 procent van de consumentenomzet (food en non-food) weg naar online kanalen. De winkels zijn, zeker na corona, weer de winnaars. Ik kom er graag en vaak. En de online webwinkel zijn gezonde concurrentie; het houdt de lokale winkeliers scherp.
Het voorstel van MKB Amsterdam voor een bezorgtaks in steden is eigenlijk een prima plan als je dat richt op de grote bezorgstromen naar hun ondernemers. Laten we dan juist ondernemers belonen die efficiënt, met veel zendingen, en in schone voertuigen de stad in rijden. Zeker omdat deze week uit een onderzoek van MKB Nederland bleek dat maar 9 procent van de ondernemers van plan is over te stappen op elektrisch rijden. De rest ploetert na 2025 door op diesel of zegt zelfs opnieuw een dieselbus te kopen.
Walther Ploos van Amstel.
Foto: Simon de Rijke