De corona besmetting volgt de productieketens. Dat stelt UVA hoogleraar Ewald Engelen in de Groene. Zonder mondiale productieketens was de lokale epidemie nooit een pandemie geworden en zou de pandemie nooit een mondiale recessie hebben veroorzaakt.
De hoogleraar pakt ons nogal hard aan in de Groene: “Producten laat je in elkaar zetten waar de arbeidskosten het laagst zijn; vervuiling laat je plaatsvinden waar de milieuregels het slapst zijn; en winsten boek je waar de reële winstbelasting het laagst is.”
Wij zijn scrupuleuze managers die tijdens onze opleidingen het dieventaaltje van de managers hebben geleerd: “Wie door de wasstraat van de MBA is gegaan, ziet de wereld in het vervolg door de bril van de Excelsheet en ontwaart overal kostenposten die variabel gemaakt moeten worden om ongeacht marktomstandigheden onder de streep een tweecijferig rendement over te houden. Alles voor de eigen bonus en de koerswinst van de aandeelhouder, de rest is sentimentele onzin”. Daar kunnen we het mee doen.
Alles zit vast?
Wij hebben van mondiale productieketens complexe mechanische uurwerken gemaakt, die de toch al grote gevoeligheid voor verstoringen verder hebben versterkt. Je krijgt het spookbeeld van wereldwijd stagnerende supply chains. Alles zit vast. Of, toch niet?
Ik moest eraan denken toen AHonline de boodschappen leverde vorige week. Een bijna complete zending. Alleen het potje sambal en een doos tissues ontbraken. Niet echt levensbedreigend. Donderdag brengen ze de paasboodschappen. Er worden topprestaties geleverd in de levensmiddelenketen.
Natuurlijk is het jammer dat enkele ketens zoals in de automotive, even stil staan. Maar, daar is ook veel vraaguitval. Moeten we dan vrachtwagens produceren die de markt niet wil hebben?
Zorglogistieke helden
Saskia van den Bos van het Maasstad Ziekenhuis in Rotterdam vertelt op Linkedin terecht vol trots over de vele processen die zijn omgegooid: logistiek, schoonmaak, voeding, kledingprotocollen, bevoorrading, afvalstromen ombouwen van recovery tot intensive case, telefonistes die ongeruste patiënten en hun familie te woord staan, technici die zorgen dat apparatuur veilig gebruikt kan worden en vele anderen die zorgen dat ‘het gewone werk’ zoals onderhoud aan kritische installaties als luchtbehandeling, stroom en water gewoon doorloopt.
In korte tijd hebben ze innovaties gerealiseerd als slimme pleisters, beeldbellen voor patiënten, Corona-app met een call center, COVID-gegevensuitwisseling, thuiswerkplekken en heel veer meer. Dat kon alleen maar met de inzet van de partners van het ziekenhuis, zoals Hago, Sodexo, Vermaat, Microsoft, Philips en Careservant. Dat zijn grote, en kleine bedrijven.
Lean processen
De UvA hoogleraar wijst het boek ‘The Machine that Changed the World’ aan als de bron van alle kwaad. Supply chain managers hebben ‘bufferhaat’. Dat boek komt al uit 1991. Voor wie het nog niet heeft gelezen: een aanrader! Na 30 jaar geeft dit boek nog steeds relevante lessen die ons door de coronacrisis heen kunnen leiden. Lessen over onnodige verspilling, transparantie in ketens, samenwerking en vooral hoe je een klant in deze barre tijden kan blijven binden.
Waar zouden we zijn zonder Excelsheets?
Volgt de besmetting de mondiale productieketens? Ik laat me graag inspireren door harde bewijzen voor deze stelling. Juist onze data-gedreven aanpak zorgt er in deze crisistijd voor dat de zorg, transportlijnen, de voedselvoorziening en telecomdiensten overeind blijven. Het beeld van supply chain managers als geldbeluste opportunisten doet onrecht aan het vele talent in logistiek en supply chain management.
Maar, laten we elkaar blijven aanspreken op een duurzame balans tussen ‘people, planet and profit’. Alleen dan komen we er samen wel uit. Niet alleen voor de huidige generaties, maar ook voor de komende generaties.
Walther Ploos van Amstel.