Minister Schultz van Haegen wil Nederland op de wereldkaart zetten met onbemande vrachtwagens. Op 9 februari kruipt de minister bij Scania achter het stuur van zo’n vrachtwagen bij de start van een proefproject met vervoerder Peter Appel Transport, Albert Heijn en TNO. Dat is een mooie opsteker voor de transportsector.
Handel en logistiek zijn de kurk van de Amsterdamse regionale economie met meer dan 180.000 banen. De werkgelegenheid in deze sectoren groeit met meer dan 5% per jaar. Zonder transport staat alles stil. Met onbemande vrachtwagens verandert de Europese markt voor lange afstandsvervoer van en naar het achterland fundamenteel. Is de Amsterdamse regio, met zijn luchthaven en zeehaven, straks klaar voor die onbemande vrachtwagens? Het antwoord is: nog niet.
Over 5 tot 10 jaar rijden treintjes van 3 of 4 vrachtwagens rond op de snelwegen; platooning. Alleen in de eerste vrachtwagen zit nog een hoog opgeleide chauffeur. Die treintjes vervoeren straks grote volumes volgens een spoorboekje over vaste Europese transportcorridors in het TEN-T netwerk. Dat is duurzamer en voordeliger. Op de knooppunten in het Europese netwerk, dicht bij de grote metropoolregio’s, zijn grootschalige distributieparken nodig waar bedrijven uit de regio hun transportstromen bundelen.
De Amsterdam Logistics Board heeft onlangs haar Visie 2025 gepresenteerd. De metropoolregio Amsterdam wil over 20 jaar in de top 3 van logistieke knooppunten in het Europese TEN-T netwerk staan. Maar, er is nu nauwelijks ruimte voor grootschalige distributieparken in de regio. In de ruimtelijke ordening moet daarvoor nu al ruimte worden gemaakt.
Behalve aan de beste chauffeurs hebben we in de regio behoefte aan logistiek toptalent. Pakjes in het transportnetwerk gaan pas bewegen als mensen beslissingen nemen. Het bereiken van een toppositie als logistiek knooppunt vereist dat de planners de beste beslissingen nemen over de goederenstromen. Die planners gaan de gebundelde goederenstromen regelen met de inzet van slimme informatiesystemen. Dat vraagt om andere vaardigheden. Dat logistiek talent is schaars. Hier ligt een opdracht voor het ROC, HBO-instellingen en de universiteiten. En, lokale transportondernemers moeten investeren in buitenlands logistiek talent dat hier graag wil komen werken.
Naast veilige techniek is dus meer nodig voor de inzet van onbemande vrachtwagens: de beste ondernemers, samenwerking tussen transporteurs en bedrijven, ruimte voor distributieparken verbonden met het TEN-T netwerk, slimme informatietechnologie, de beste chauffeurs aan het stuur, het ontwikkelen van plannerstalent en een gedegen overheidsbeleid.
Dat is een volle agenda voor de Amsterdam Logistics Board. Maar, alleen dan wint de metropoolregio Amsterdam bij deze belangrijke innovatie in de transportsector.
Walther Ploos van Amstel
Dick van Damme
Walther Ploos van Amstel en Dick van Damme zijn lectoren bij het Urban Technology programma van de Hogeschool van Amsterdam.