Ook als het kabinet al zijn plannen weet uit te voeren, is de kans klein dat het lukt de uitstoot van broeikasgassen met 55 procent te verminderen. Dat blijkt uit de jongste raming van het Planbureau voor de Leefomgeving.
Met duurzame mobiliteit maakt het kabinet wel stevige stappen, mits het kabinet alle geplande maatregelen ook daadwerkelijk realiseert.
Minder CO2 uitstoot
De verwachting voor de mobiliteitssector is dat de emissies tussen 2020 en 2030 dalen van bijna 31 megaton CO2-equivalenten naar 28 [26-31]; een daling van ruim 2 megaton CO2. Deze daling is groter dan eerder verwacht. De (extra) daling is vooral het gevolg van een versnelde groei van het aantal elektrische auto’s en het gebruik van meer hernieuwbare brandstoffen. Een uitdaging bij versneld elektrificeren van het wagenpark is de nog niet overal aangelegde laadinfrastructuur.
Energiegebruik
Het aandeel hernieuwbaar in het energieverbruik van de binnenlandse mobiliteit neemt toe van 7 procent in 2021 naar 15 procent in 2030. Momenteel bestaat ongeveer 90 procent van de hernieuwbare energie in vervoer uit biobrandstoffen. De groei naar 2030 zit echter vooral bij het gebruik van hernieuwbare elektriciteit.
Het geraamde elektriciteitsverbruik in de binnenlandse mobiliteit ligt in 2030 bijna drie keer zo hoog als in 2021. En een steeds groter deel van dat elektriciteitsverbruik is hernieuwbaar. Dit aandeel verdubbelt tussen 2021 en 2030. Ook het gebruik van biobrandstoffen neemt toe richting 2030. In 2030 zijn biobrandstoffen goed voor circa 9 procent van het energieverbruik door mobiliteit, waar dat in 2021 nog 6 procent was.
De toename van het gebruik van hernieuwbare energie in de binnenlandse mobiliteit is het gevolg van de snelle elektrificatie van het wegverkeer en de oplopende verplichting voor de levering van hernieuwbare energie aan vervoer. Brandstofleveranciers zijn verplicht om een steeds groter deel van de aan vervoer geleverde energie hernieuwbaar te maken.
Maatregelen moeten doorgaan
Belangrijke maatregelen die de verduurzaming in mobiliteit moeten blijven aanjagen zijn met name: Aanschafregeling Zero-Emissie Trucks (AanZET), Subsidieregeling Schoon en Emissieloos Bouwmaterieel (SSEB), Tijdelijke subsidieregeling wal-stroom zeeschepen, Besluit energie vervoer 2022-2030 (implementatie REDII), uitbreiding aantal ZE-zones voor stadslogistiek en afschaffen bpm-vrijstelling op bestelauto’s.
Een spannende vraag is of er de komende 10 tot 15 jaar voldoende biobrandstoffen beschikbaar zijn voor wegtransport. Er is nogal wat ruimte nodig voor het ‘verbouwen’ van die brandstoffen.
De uitstoot van broeikasgassen in mobiliteit neemt na 2030 naar verwachting verder af. Voor 2040 wordt een uitstoot geraamd van circa 20 megaton CO2-equivalenten, terwijl de raming voor 2030 circa 28 megaton bedraagt. De belangrijkste reden voor die daling is de verdere instroom van elektrische voertuigen in het wagenpark die na 2030 doorzet.
Tot 2030 stijgt het marktaandeel van elektrische voertuigenin de nieuwverkopen relatief snel, maar blijft het aandeel in het totale wagenpark nog bescheiden (circa 16 procent). Na 2030 neemt dit aandeel snel toe onder invloed van de aangekondigde Europese CO2-norm die voorschrijft dat alle nieuwe personen- en bestelauto’s vanaf 2035 emissievrij moeten zijn ‘aan de uitlaat’.
Internationaal
Vorige week kwam de World Energy Outlook van IEA uit. De IEA stelt: “Transport is one of the leading contributors to electricity demand growth in the projections, especially in advanced economies. The number of EVs has increased rapidly in recent years; the current global EV fleet consumes nearly 100 TWh of electricity per year. Electric car sales reached 6,6 million in 2021 and are expected to surpass 10 million in 2022. In the STEPS, electric cars will gain a market share of 25% by 2030. In the APS, this rises to over 35%. This rapid electrification of mobility is brought about by national and regional policies and ambitious targets from vehicle manufacturers. By far, rail was the largest consumer of electricity in transport over the last decade. Still, electricity demand in road transport surpasses rail by 2027 in the STEPS and a year earlier in the APS.
De ontwikkeling van de emissies in mobiliteit wordt bepaald door de snelheid waarmee olie kan worden vervangen. Momenteel is olie goed voor 90% van het energieverbruik in mobiliteit. Zowel het personen- als het goederenvervoer zullen tegen 2050 meer dan verdubbelen, door de grotere vraag naar mobiliteit in de ontwikkelingslanden, naarmate de economieën en bevolkingen groeien en de levensstandaard stijgt. Het verminderen
emissies van ongeveer een kwart tot 2030 in de scenario’s van IEA is te danken aan de toegenomen elektrificatie, efficiëntieverbeteringen en gedragsverandering.
Elektrische voertuigen zijn in de meeste segmenten de meest kosteneffectieve emissiearme technologie, zowel op korte als op lange termijn. zowel op korte als op lange termijn, en zij zullen het wegvervoer gaan domineren. In 2030 zal 60% van alle nieuw verkochte auto’s elektrisch zijn. De elektrificatie van zware vrachtsegmenten verloopt langzamer, terwijl opkomende markten en ontwikkelingslanden zich aanvankelijk richten op de elektrificatie van twee/drie-wielers en stadsbussen.
Bron: IEA
Op langere termijn zal het mengen en rechtstreeks gebruik van lage-emissiebrandstoffen zoals biobrandstoffen, waterstof en brandstoffen op basis van waterstof aanzienlijk, vooral in de luchtvaart en de scheepvaart, en voor het vrachtvervoer over lange afstanden.
Bron: PBL en IEA