De impact van het overbelaste energienetwerk op de markt voor bedrijfsruimtes wordt steeds dringender. Onderzoek van NVM Business toont aan dat op meer dan de helft (53 procent) van de bedrijventerreinen in Nederland geen capaciteit beschikbaar is voor extra elektriciteitsafname. Voor meer dan drie op de tien locaties is er voorlopig helemaal geen stroom beschikbaar. Slechts 5 procent van de bedrijventerreinen heeft voldoende elektriciteit.
Vooral het mkb wordt hier onevenredig hard door getroffen, en ook distributiecentra lopen tegen de grenzen van het energienet aan. Naast de uitdagingen met het energienet is er een groot tekort aan beschikbare grond, wat het steeds moeilijker maakt om geschikte en duurzame locaties voor bedrijfsruimtes en bedrijventerreinen te vinden. Dit blijkt uit het Bedrijfsruimtemarkt Rapport 2024 van NVM Business.
Energietransitie
Irene Flotman, voorzitter NVM Business. “Dit heeft tot gevolg dat vooral het mkb – dé groeimotor van onze economie – dreigt vast te lopen. Dat is zorgwekkend, omdat het zowel het lokale bedrijfsleven als de bredere nationale economie belemmert en de concurrentiepositie van Nederland verzwakt. Bedrijventerreinen hebben een grote potentie als het gaat om de urgente vraagstukken van vandaag, zoals verduurzaming en de leefbaarheid van steden. We roepen het nieuwe kabinet daarom op om evenwichtige keuzes te maken in de beschikbare ruimte”, benadrukt Flotman.
“Daarnaast is het belangrijk dat bedrijven worden gestimuleerd om te verduurzamen. Netcongestie zorgt voor een versnelling in het vinden van oplossingen. Energy hubs zijn hiervan een goed voorbeeld. In zo’n hub combineren bedrijven de opwekking, opslag en een slim gebruik van het elektriciteitsnet om pieken in vraag en aanbod op te vangen. Deze maand is in Tholen de eerste energy hub in Nederland gerealiseerd: een voorbeeld dat ook in andere regio’s navolging zou moeten krijgen.”
Circulariteit en klimaatadaptatie
Bedrijventerreinen hebben een enorm potentieel om bij te dragen aan urgente transitie-uitdagingen, zoals verduurzaming en de leefbaarheid van steden. Dit is naast hun belangrijke bijdrage aan werkgelegenheid en de (circulaire) economie. Juist de nieuwe groep bedrijven die zich richten op circulariteit hebben veel ruimte nodig. Het betreft ambachtelijke bedrijven met vernieuwd vakmanschap, waarbij recycling en opslag van grondstoffen essentiële onderdelen zijn van hun ruimtevraag.Toch richt de politiek zich nog steeds te eenzijdig op woningbouw, merkt lector Cees-Jan Pen op in het NVM-rapport.
Volgens John van Veen, die met PVB Nederland oplossingen dichterbij wil brengen, is het verduurzamen van bedrijventerreinen een gezamenlijke verantwoordelijkheid. Toekomstbestendig: is dat energieneutraal, winstgevend en genoeg netwerkcapaciteit? Of ook biodivers, circulair en rainproof? De geografische ligging van Nederland, deels onder de zeespiegel en als deltagebied van grote rivieren, maakt het land kwetsbaar voor overstromingen. Klimaatverandering leidt tot hogere waterstanden en een toename in de frequentie van overstromingen. Al deze aspecten zijn belangrijk voor de toekomst voor bedrijven en bedrijventerreinen. Wordt watertekort de nieuwe netcongestie?
Samenwerken in parkmanagement
Het eerste wat nodig is, is het op orde brengen van de organisatiegraad binnen een bedrijvenpark. Wanneer verduurzamingsambities op bedrijventerreinen mislukken, is dit vaak het gevolg van een gebrek aan samenwerking. Parkmanagement-organisaties kunnen een belangrijke rol spelen bij de aanpak. Niet alleen bij beveiliging of onderhoud, maar ook samen werken aan zero emissie, zero waste en zero impact van klimaatverandering.
Lees ook: Grootste maatschappelijke winst energiehubs ligt op bedrijventerreinen
Lees ook: Is de logistieke sector klaar voor klimaatverandering?