Op dit moment hebben 26 gemeenten aangekondigd een zero-emissiezone vanaf 2025 te willen invoeren. Op 22 september stelde de vaste Kamercommissie van Infrastructuur en Waterstaat schriftelijke vragen over het ontwerpbesluit, de tijdelijke voorwaarden en de overgangsbepalingen van de uitvoeringsagenda zero-emissie stadslogistiek.
Duidelijk, werkbaar en uniform
De Kamerleden onderstrepen met hun vragen de noodzaak van verduurzaming van stadslogistiek. In hun reacties benadrukken alle fracties dat de zero-emissie zones duidelijk, werkbaar en uniform moeten zijn. Daarnaast stelden ze vragen over handhaving, de ontheffingen en de beschikbaarheid van voertuigen, tank- en laadinfrastructuur. Op 25 oktober stuurde Staatssecretaris Steven van Weyenberg de antwoorden naar de Kamer.
Aantal vrachtwagens
In het Klimaatakkoord is uitgegaan van 115.000 bestelauto’s en ruim 10.000 vrachtauto’s die in 2030 nodig zijn voor 30 tot 40 middelgrote zero-emissiezones voor stadslogistiek. Recent onderzoek van Panteia bevestigt de cijfers voor vrachtauto’s uit het Klimaatakkoord. De onderzoekers komen tot 11.676 vrachtauto’s, waarvan ruim 75% bakwagens en 25% trekker-opleggercombinaties (die vooral worden ingezet in Rotterdam en Amsterdam).
Zonder aanvullende maatregelen is de verwachting dat het aantal ZE-voertuigen niet voldoende zal zijn om volledig zero emissie de ZE-zones te bevoorraden. De verwachting is dat de helft van de voertuigen eind 2029 is aangeschaft. De andere helft zal pas op het allerlaatste moment worden aangeschaft. Als de vraag naar ZE-voertuigen pas tegen het jaar 2029 goed op gang komt, zal dit ernstige marktverstoringen kunnen veroorzaken. Het is daarom gewenst om de instroom van ZE-voertuigen naar voren te halen zodat het aantal aankopen beter in de tijd verspreid wordt en de ingroei eerder op gang komt.
Het stimuleren van de marktvraag is pas effectief vanaf 2025 omdat op de korte termijn het aanbod van ZE-vrachtwagens nog onvoldoende is, aldus Panteia.
Staatssecretaris Steven van Weyenberg verwijst naar onderzoek van de Topsector Logistiek naar alternatieve handhavingsmogelijkheden voor PHEV-voertuigen (hybride). Via de ontwikkelde oplossing kunnen gemeenten de handhaving regelen met camera’s (ANPR). Op dit moment wordt een ‘proof of concept’ uitgevoerd.
Aantal bestelauto’s
Door gebrek aan betrouwbare cijfers is het niet mogelijk gebleken om een vergelijkbare analyse voor bestelauto’s uit te voeren. Op basis van huidig inzichten uit onderzoek van de gemeenten Rotterdam, Amsterdam en Tilburg, is de verwachting dat er veel meer bestelauto’s nodig zijn dan eerder werd aangenomen in het Klimaatakkoord; enkele honderduizenden.
De staatssecretaris verwacht pas medio 2022 meer inzicht hierin te hebben en eventueel passende maatregelen te nemen om een versnelling in de ingroei van elektrische bestelauto’s te kunnen realiseren.
Laadinfrastructuur
Om ervoor te zorgen dat er op tijd voldoende laadinfrastructuur beschikbaar is wordt er in het kader van de NAL Logistiek met een groot aantal partijen samengewerkt om ervoor te zorgen dat tijdige realisatie van laadinfrastructuur voor (stads)logistiek plaatsvindt. Denk daarbij aan het opstellen van laadprognoses voor netcapaciteit, de rol van overheden bij de realisatie van laadinfrastructuur, voldoende kennis over het laden van voertuigen op privaat terrein en het vormgeven van een netwerk van publieke logistieke laadpunten.
Opvallend is dat de staatssecretaris stelt dat de voertuigen van hulpdiensten (Ambulance, Politie en Brandweer) en busjes van partculieren zijn vrijgesteld van de eis om nul-emissie te rijden. Daarnaast zijn er nog vele ontheffingen en hardheidsclausules. Wordt vervolgd…
Walther Ploos van Amstel.