De lobby-organisatie Belgian Cycle Logistics Federation (BCLF) zet zich in om fietslogistiek in België te promoten. Een lovenswaardig initiatief. Maar wat houdt fietslogistiek nu precies in en welke rol speelt het in de bredere Belgische fietseconomie? TML deed een studie naar fietslogistiek. Maar de conclusies verbazen mij.
Uit de studie van TML blijkt dat fietslogistiek werk biedt aan meer dan 7.000 voltijds equivalenten (FTE). Dit omvat naast zelfstandige koeriers uit de platformeconomie (zoals Thuisbezorgd, Deliveroo of UberEats) ook medewerkers bedrijven die cargofietsen inzetten voor lokale leveringen, zoals urbike, bpost en Cargo Velo.
Kloppen de aantallen?
Eerst over de aantallen. De schatting voor maaltijdbezorgers lijkt erg laag. In Belgie worden alleen elk jaar 100 miljoen maaltijden thuisbezorgd. Volgens het rapport door 3.000 bezorgers. Dan zou een bezorger per dag 130 maaltijden bezorgen; de ervaring is 20 tot 30 per dag.
Groeipotentieel
Volgens TML is er de mogelijkheid voor verdere groei enorm: 25% van alle stadsleveringen zouden per fiets kunnen plaatsvinden, wat bijna 9.000 extra FTE zou opleveren. Dat is een bijzonder getal dat de onderzoekers nergens onderbouwen. En is ook niet in lijn met talrijke Europese onderzoeken die een percentage van 2 tot 5% van enkele de binnenstedelijke leveringen noemen. Fietslogistiek is een nichemarkt. Om een stad als Amsterdam volledig te bevoorraden met vrachtfietsen zijn meer dan 200.000 vrachtfietsen nodig. Elke dag weer.
Efficiënter
Boeiend is het statement dat fietslogistiek niet alleen banen creëert, maar ook een aanzienlijke toegevoegde waarde biedt. Cargofietsen zijn efficiënter voor leveringen in steden, vooral in zones met beperkte autotoegang. Bedrijven zouden, zeggen de onderzoekers, hiermee sneller kunnen leveren en hun kosten kunnen verlagen doordat ze minder last hebben van files. Een eenvoudige factcheck leert dat dit niet waar is. Vaak worden de kosten van microhubs en de kosten van de first mile vergeten. Zie ook de problemen bij Cycloon. Wel is waar dat ze mogelijk hun imago verbeteren. Maar, levert dat wat op?
Ik heb moeite met propaganda die onder de kop van wetenschappelijk onderzoek wordt gepresenteerd. Gewoon niet doen; het helpt het vakgebied niet verder. Dragen vrachtfietsen (en lichte elektrische voertuigen) bij aan een aantrekkelijke en autoluwe binnenstad? Ja, absoluut. Maar de stadslogistiek is veel diverser dan onderzoekers vaak doen voorkomen. Wordt het goedkoper? Daarop is het simpele antwoord: neen.
Walther Ploos van Amstel.