In het blad TVM Actueel schets ik een beeld van de toekomst van de logistieke sector en en de noodzaak tot samenwerking: “De enige manier dat je geld kunt verdienen in onze sector is met rust, reinheid en regelmaat. Toeval en onvoorspelbaarheid zijn je grootste margekillers.”
Het belang van data en informatie-uitwisseling
Als de coronacrisis één ding heeft duidelijk gemaakt dan is het wel de noodzaak om als transportondernemer inzicht te hebben in wat er in jouw keten gebeurt, van het begin tot het eind. Dan gaat het niet alleen over transportdata. Je moet meekijken in de keten van de klant, zodat je goed kunt anticiperen. Vandaag weet je hoeveel containers er verscheept worden in de haven van Shanghai. Dus als transporteur kun je vier weken voordat het schip aankomt al plannen en capaciteit inregelen met wagens en chauffeurs.
De foodsector is wat hem betreft een lichtend voorbeeld voor de gehele transportbranche. Er is door corona een verschuiving tussen distributiekanalen ontstaan, omdat mensen anders gingen consumeren. Uit eten werd thuis eten. De Jumbo en de Albert Heijn maakten hierdoor fors meer omzet. En de mensen gingen niet alleen meer, maar ook anders kopen. Ze hadden weer tijd om te koken, dus ze kochten zaken als gist, meel, vanillesuiker. Schappen die voorheen een tot twee keer per dag gevuld werden, moesten nu vier tot vijf keer per dag bevoorraad worden. In die gehele keten van de foodservice zag je een geweldig stuk samenwerking ontstaan. Dankzij het feit dat transporteurs over de juiste data beschikken. Data over voorraden, over transporten en nog veel belangrijker; de point of sale-data.
Retail control tower
De transporteurs van Albert Heijn zitten allemaal in een Retail Control Tower, een webportal waar alle betrokken partijen live de transporten kunnen volgen. Omdat alle relevante data beschikbaar was, konden transporteurs in de coronacrisis meekijken over de schouders van de retailers en dus anticiperen. Transporteurs als Peter Appel en Simon Loos rijden ook voor de horecagroothandel, maar konden in no-time wagens en chauffeurs weghalen bij de ene klant en laten rijden in het netwerk van de andere klant.
Real time data
Feitelijk draait alles om het tijdig en goed kunnen inspelen op veranderende behoeften en patronen op basis van relevante en real-time data. Verkeersdata worden steeds belangrijker. Tachtig procent van de uren die de chauffeurs maken is in gemeenten, slechts twintig procent van hun tijd rijden ze op de snelweg. In de stad varieert de filedruk tussen 22 en 40 procent, op de snelweg is dat twee procent. Anders gezegd: op de snelweg kun je goed plannen, in de stad is dat anders.
Een gemiddelde chauffeur rijdt maar 45 procent van zijn tijd. Dus: 55 procent van de tijd staat het voertuig stil met de chauffeur aan boord, de nachten en weekends buiten beschouwing gelaten. Die scheve verhouding ontstaat door plannen met onzekerheid. Als transporteur moet je een lading afleveren in de stad bij een magazijn. Je hebt en venstertijd gekregen tussen half negen en negen uur. Dus wat doe je als planner? Zorgen dat de chauffeur er op tijd is. Zo gaat veel tijd verloren. Als je een uur te vroeg bent, is het uur weg.
Leren van taxichauffeurs
Je moet dynamisch plannen. Zoals taxichauffeurs. Zodra jij uit de taxi stapt, meldt de chauffeur zich weer aan en geeft Uber hem een volgende rit. In de transportsector zijn we dit nog niet gewend, we zijn opgegroeid met statisch plannen. En dan zeggen we: het gaat om rust, reinheid en regelmaat. Ja, dat klopt, maar als je beter gaat plannen krijg je ook rust, reinheid en regelmaat en haal je meer rendement uit de materieel en je mensen. De inzet van mens en materiaal bepaalt of je als onderneming winstgevend bent. Ziekteverzuim in de sector is een gevolg van vergrijzing, maar ook van hoe de planner zijn werk doet en met de mensen achter het stuur omgaat; hoe hectischer de planning, hoe hoger het ziekteverzuim?
Als transportondernemer moet je weten wat er gebeurt met de klanten van je klanten, wat jouw klant doet en of jouw klant zich anders gaat gedragen. Data dus. Ik kan het niet genoeg benadrukken: data, data, data, daar draait alles om. Is de markt krap, dan kiezen bedrijven doorgaans voor een lange termijnrelatie met een transporteur. Is de markt daarentegen ruim en er valt veel te kiezen, dan gaan de tarieven nog verder omlaag. Dus prijs wordt nog belangrijker. En dat zorgt voor nieuwe onzekerheid. De sector moet ook meer gebruik maken van de marktplaatsen voor transport. De telefoon is hopeloos verouderd.
Over 10 jaar
Er is een tendens naar schaalvergroting en ketenregie. Je krijgt in iedere toeleverketen een leadpartner die heel goed verbonden is met aantal verladers, die de markt kennen.
Met het klimaatakkoord moet transport een belangrijke bijdrage leveren aan de CO2-reductie. Dat gaan we op drie manieren doen. Door de inzet van andere modaliteiten. Dus meer binnenvaart en spoor. Daarnaast moet de beladingsgraad omhoog. Samenwerking is nog belangrijker dan nu al het geval is.
De marges in transport zijn laag, dus je moet nadenken hoe je winst kunt blijven maken. Dat begint door strategisch klanten en partners te kiezen.
De elektrische vrachtwagens ga je als ondernemer makkelijk terugverdienen, als je hem efficiënt inzet. Maar je moet ook goed je laadinfrastructuur regelen, samen met anderen. Je zet nu toch ook niet naast iedere auto een pompstation?!”
Kennisontwikkeling
De sector moet een inhaalslag maken in kennisontwikkeling. De achterstand is ontstaan doordat er in Nederland geen hoogwaardige opleiding meer bestaat voor mensen voor de transportsector. Zo bestaat er geen vak transportplanning. Maar we hebben wel 12.000 transportplanners.
De transportsector is een platte sector, met gemiddeld één planner op zestig chauffeurs. Dat gaat groeien naar één planner op honderd chauffeurs. Het is van belang dat die planner capabel is, dat die zijn weg weet te vinden op de marktplaatsen en data kan lezen, interpreteren en doorvertalen. Bedrijven moeten stuff en fluff zien te combineren. Fluff zijn de systemen, stuff de goederen.
Het wegvervoer is en blijft de meest flexibele en snelste modaliteit die er bestaat. Echter, alle partijen in de keten moet digitaliseren en meegaan met de tijd. De opdracht aan de transporteurs is vooral om met minder vrachtwagens dat volume te gaan afhandelen. En dat kan.
Het interview met Walther Ploos van Amstel voor TVM Actueel werd afgenomen door Frank Woestenburg