Bedrijven die elektrisch gaan rijden komen elke dag weer nieuwe verrassingen tegen. Veranderend overheidsbeleid, nieuwe regels voor rijbewijzen, ontheffingen en vrijstellingen, toegangsbeperkingen en meer. Ook in eigen huis is er een lange lijst met acties.
De voertuigen komen beschikbaar, maar voor een betrouwbare en betaalbare inzet is meer nodig. Succesvol elektrisch laden vergt integratie van data van de OEM (het voertuig), de energieleverancier, de laadinfrastructuur en van de gebruiker. Dat is nog lang niet geregeld.
Data uitwisseling
De Topsector Logistiek onderzocht de efficiënte data uitwisseling voor het elektrificeren van bestelwagens en trucks. Het efficiënt inzetten en opladen van deze voertuigen, in de vaak sterk geautomatiseerde logistiek processen, is een belangrijke voorwaarde voor verdere opschaling en een betrouwbare en betaalbare inzet van de voertuigen. Het slim gebruik maken van data van ritplanning, energiemanagement systemen, voertuigen en laadplein backoffice, spelen hierin een sleutelrol.
FIER Sustainable Mobility heeft samen met Panteia en in opdracht van Topsector Logistiek een onderzoek uitgevoerd naar waar logistieke koplopers tegenaan loopt met het inbedden van elektrische voertuigen en laadpleinen in hun logistieke processen. De koplopers waren: Albert Heijn, Technische Unie, de Rooy Transport en PostNL. Daarnaast zijn technologie aanbieders en andere belanghebbenden bevraagd.
Het onderzoek gaat in op hoe logistieke partijen hun ritplanning kunnen optimaliseren rekening houdend met het opladen van de voertuigen (en de inzet van personeel en koppeling met magazijnprocessen), en gaat ook in op hoe data uitwisseling kan bijdragen om de benodigde netaansluiting te minimaliseren. De praktische uitdagingen komen aan bod. Een voorbeeld hiervan is het financieel afwikkelen van laadtransacties zonder gebruik van laadpassen.
Kennis ontbreekt bij bedrijven
Het onderzoek van de Topsector Logistiek geeft advies voor ondernemers, beleidsmakers en kennisinstellingen. De nieuwe laadpleinen geven de logistiek manager veel kopzorgen. Vaak ontbreekt fundamentele kennis over laadinfrastructuur en elektrificering. Ook voor toeleveranciers zijn er nieuwe thema’s. Zij missen kennis over de logistieke sector om maatwerk te leveren.
Veiligheid
De NAL-taakgroep Cybersecurity richt zich op de risico’s van cyberaanvallen op de laadinfrastructuur die gevolgen hebben voor de stabiliteit van het elektriciteitsnet, toegankelijkheid en bescherming van (persoons)gegevens. Als straks grote aantallen elektrische voertuigen opgeladen gaan worden met laadinfrastructuur die verbonden is met het internet, is goede cybersecurity van cruciaal belang. Niet alleen het laden van de elektrische voertuigen kan gehinderd worden. Als de vermogens die het betreft maar groot genoeg zijn, kan zelfs de stabiliteit van het gehele elektriciteitsnet in gevaar komen.
De regering heeft in de Staatscourant bekendgemaakt dat exploitanten van laadpunten die in totaal meer dan 300 megawatt aan laadvermogen beheren, vanaf 1 oktober 2023 worden geclassificeerd als ‘Andere Aangewezen Vitale Aanbieders’.
Een koppeling tussen ritplanning, voertuigdata en het energie management systeem (EMS) kan grote voordelen opleveren bij onder meer smart charging. Zowel logistieke partijen als technologie aanbieders zien de voordelen. De producten die de koppeling tot stand kunnen brengen zijn echter veelal maatwerk en de invoering kent nog veel technische uitdagingen. Het ontbreekt aan datastandaards en aan afspraken over van wie de data zijn.
Het slim laden ecosysteem is dus nog onvolwassen. Er is sterke afhankelijkheid tussen de verschillende deelsystemen (voertuig, lader, EMS, etc.) om functionaliteiten goed te laten werken. Niet voor alle communicatie tussen de deelsystemen die het ecosysteem vormen zijn gestandaardiseerde methodes ontwikkeld. Hier is nog veel werk aan de winkel.
Bron: Topsector Logistiek