Anne-Jo Visser, directeur van de Amsterdamse Federatie van Woningcorporaties, stelt dat voor de Amsterdamse corporaties het isoleren en verduurzamen van huizen een gigantische opgave is. De corporaties hebben afgesproken dat ze voortaan gezamenlijk kijken waar een buurt behoefte aan heeft, van isolatie tot de hoogte van de huur of nieuwbouw. Maar, het verduurzamen Amsterdamse corporatiewoningen vergt ook een geheel andere aanpak met publieke en private partners.
Anne-Jo Visser is nog wel bezorgd over inzet van de gemeente: “Ik hoop wel dat de gemeente dan ook meer als één gemeente gaat werken. Ik hoor van huurdersverenigingen dat ze soms langs allerlei gemeentediensten en ambtenaren moeten om er achter te komen wat het idee achter buurtontwikkeling is. En daar dan nog niet achter komen.”
Beschouw het als megaproject in de regio
Met de traditionele aanpak van isolatie en verduurzamen gaat het niet lukken. Er zijn teveel bedrijven bij betrokken, de aanpak huis-voor-huis duurt te lang, leidt tot overlast van bouwwerkzaamheden en -busjes en is onder aan de streep te duur. Er is een andere aanpak nodig.
Nederland staat aan de vooravond van een megaproject: het omvormen van ‘gaswoningen’ naar woningen met warmtepompinstallaties. Alleen al in de Metropoolregio Amsterdam moeten de komende tien jaar 200.000 woningen worden verbouwd en 120.000 woningen bijgebouwd die van een dergelijk systeem worden voorzien. Daar komt de onderhoudsmarkt nog achteraan: na ieder apparaat dat in een woning of kantoor wordt geplaatst volgt altijd weer een kettingreactie van bestellingen van randapparatuur, filters en meer.
Ieder apparaat zorgt weer voor een nieuwe voertuigbeweging. Al deze partijen die de megaoperatie gaan uitvoeren, hebben een regionale uitvalsbasis nodig: opslag van materialen, werkruimte waar intelligente planningen kunnen worden gemaakt. Door samen te werken in deze logistieke operatie kunnen bedrijven veel winst boeken; meer werk doen met minder monteurs en voertuigen.
De verduurzaming van corporatiewoningen vraagt om innovatie vanuit de markt en een andere manier van werken. Alleen het wagenpark vernieuwen met zero emissie voertuigen, de bijbehorende laadinfrastructuur laten aanleggen en vervolgens dezelfde rondes maken, vormen niet de oplossing.
Wat is er nu nodig?
Innovatie van de verduurzamingsketen vergt drie zaken:
- Een centrale uitvalsbasis voor de bedrijven die het werk doen. Een plek waar administratie, werkvoorbereiding en de logistiek goed worden verzorgd, waar samen wordt gepland en waar voorbereidingen kunnen worden getroffen, Zodat alleen het noodzakelijke mee de weg op gaat. Hierbij hoort ook een flexibele opslagruimte en ruimte voor voorinstallatie. De woning is eigenlijk de slechtste plek om het werk te doen.
- De schaarse monteurs kunnen veel beter worden ingezet, als dit goed wordt georganiseerd met de juiste middelen, informatietechnologie en schaalgrootte. Er kan tijd worden bespaard met het centraal voorbereiden van werkzaamheden en het slim inzetten van vervoer en monteurs.
- De juiste samenwerking met een onafhankelijke partij die de TechniekNL-bedrijven en corporaties samenbrengen met specialisten die elkaars kunnen versterken. Het delen van lusten en lasten levert veel kansen op. Ook voor jonge Amsterdammers die in de technieksector hun toekomst zien.
Veel losse ideeën bestaan al. De publieke en private partners hebben allemaal al een stukje van de puzzel in handen. Daarnaast ligt nog een enorme potentie verscholen in de markt, bij bekende spelers en bij onbekende talenten.
De sector heeft nu een broedplaats nodig. Een plaats waar kruisbestuiving plaatsvindt tussen woningbeheerders, onderwijs, kennisinstellingen, arbeidsmarkt en bedrijfsleven. Partijen uit verschillende sectoren hebben die plek nodig om deze projecten samen vorm te geven, op de juiste locatie. Wat zou het mooi zijn als de Amsterdamse Federatie van Woningcorporaties daarin de voortrekkersrol neemt. Dat wordt leerzaam voor de corporaties in veel andere gemeenten!
Walther Ploos van Amstel.