Parool scoorde gisteren: “Vergunningen voor evenementen vaak te laat openbaar: Recht op bezwaar maken wordt burger ontnomen“. Terwijl de organisatoren keurig op tijd hun aanvragen indienen lukt het de gemeente maar niet om ze op tijd te publiceren. Dat is niet alleen slecht voor de burgers, maar ook voor de organisatoren bleek uit het artikel. Door de gemeente verstrekte vergunningen verschijnen vaak te laat of pas ná het evenement online. Waarom lukt het maar niet met de evenementenvergunningen in Amsterdam? Er lijkt sprake van bestuurlijke onwil.
Welke evaluatie?
De burgemeester zeilt er in het Parool-artikel weer met het grootste gemak omheen. Het verbeteren van de juridische functie van de gemeente staat niet op haar prioriteitenlijst en het klapvee in de coalitiebankjes vindt het allemaal prima; ze stellen geen kritische vragen. Maar waar het precies misgaat in de organisatie en hoe vaak, weet de gemeente niet, stelt Parool. Een beschamende constatering en bovendien niet waar; de data zijn er wel degelijk. De gemeente belooft een evaluatie, maar een uitspraak over wanneer en hoe dat gaat gebeuren wist de Parool-journalist niet te ontlokken aan de communicatiemensen.
Data: Nico van Gogh (november 2022)
Waarom het fout gaat is bekend. Stichting Crisislab werd in 2019 gevraagd om een beleidsevaluatie uit te voeren naar de uitvoerbaarheid van het nieuwe stedelijk evenementenbeleid en de wijze waarop het in de praktijk wordt uitgevoerd. Het is een kritisch rapport. Met de adviezen van Stichting Crisislab lijkt niets te zijn gedaan bij het nieuwe evenementenbeleid.
Nieuw evenementenbeleid
Op 1 maart 2018 is in de gemeente Amsterdam nieuw stedelijk evenementenbeleid van kracht geworden voor evenementen in de openbare ruimte waarvoor op basis van de Algemene Plaatselijke Verordening (APV) een vergunning verleend moet worden.
Het meest belangrijke doel van het nieuwe beleid was om een balans te vinden tussen een stad waar goed georganiseerde evenementen kunnen plaatsvinden en het inperken van overlast voor bewoners. Het beleid stelt extra eisen aan de aspecten geluid, duurzaamheid, locatieprofielen en ecologie.
Wat vond het Crisislab uit?
Er is uitvoering gegeven aan de (politieke) wens om snel iets te doen aan de roep van bewoners om de (geluids)overlast te beperken door het beleid snel van kracht te laten worden en dus niet op de realisatie van alle randvoorwaarden te wachten. Het beleid is daarmee werkende weg geïmplementeerd: waar nodig zijn pogingen tot aanscherping of uitwerking gedaan.
Een keerzijde hiervan is, is dat een aantal basale maar kritische randvoorwaarden (nog) niet is gerealiseerd waardoor het voorspelbaar is dat het stedelijk evenementenbeleid op verschillende punten (nog) niet wordt uitgevoerd zoals het is bedoeld:
- Er is geen bestuurlijke visie vastgesteld door het huidige bestuur dat richtinggevend is voor de uitvoering van het nieuwe stedelijk evenementenbeleid.
- De extra capaciteit die voor de start van de implementatie als noodzakelijk werd gezien om het beleid ‘excellent’ uitgevoerd te krijgen, is niet gerealiseerd.
- Onvoldoende is belegd en uitgedragen wie waarvoor binnen het evenementendossier verantwoordelijk is. In het bijzonder is de rolverdeling tussen het stedelijkevenementenbureau, de stadsdelen en de stedelijke portefeuillehouderevenementen niet helder waardoor centrale sturing op de kwaliteit van de uitvoering van het evenementenbeleid ontbreekt.
Aanbevelingen
Er lijkt onvoldoende rekening te zijn gehouden met bestuurskundige en organisatiekundige basisprincipes die altijd gevolgd zou moeten worden om uitvoeringsbeleid ook werkelijk uitvoerbaar te krijgen. In lijn met deze basisprincipes deed het Crisislab aanbevelingen:
Aanbeveling 1: visie
Als de omgang met evenementen, en daarmee het nieuwe stedelijk evenementenbeleid, als bestuurlijke prioriteit wordt gezien, is het noodzakelijk om een bestuurlijke visie vast te stellen die duidelijkheid schept voor zowel uitvoerders als organisatoren hoe in Amsterdam wordt omgegaan met evenementen.
Aanbeveling 2: maak keuzes
Stel bestuurlijk vast welke evenementen worden gezien als de grote overlastgevende muziekevenementen waarvoor het (geluidbeleid uit het) nieuwe evenementenbeleid feitelijk is bedoeld. Laat de vergunningverlening daarvoor dan direct bij de burgemeester liggen met het stedelijk evenementenbureau als stedelijk/centraal uitvoeringsorgaan.
Zorg voor passende capaciteit bij het stedelijk evenementenbureau om deze (nieuwe) vergunningverlenende rol te kunnen uitvoeren.
Maak het uitvoeringsbeleid passend bij wat realistisch van ambtenaren bij het stedelijk evenementenbureau verwacht kan worden. Herschrijf daartoe het beleid, dat nu vooral middelregelgeving is, tot doelregelgeving met realistische toetsbare outcome-normering. Laat de toezichthouders alleen op de outcome-normering handhaven.
Aanbeveling 3: mandatering
Stadsdelen worden werkelijk gemandateerd voor de vergunningverlening van alle evenementen die niet als overlastgevende (muziek)evenementen worden gezien en dus bij het stedelijk evenementenbureau thuishoren. Dit zijn de kleine(re) evenementen zoals buurtevenementen en de grotere evenementen waar muziek niet de boventoon voert.
Organiseer voor deze evenementen zo min mogelijk bureaucratie in het vergunningverleningsproces, dus accepteer dat er uitvoeringsverschillen per stadsdelen zijn. Dat betekent in ieder geval dat de zware onderdelen uit het geluids- en duurzaamheidsbeleid niet meer voor deze evenementen van toepassing zijn.
Ga uit van vertrouwen en houdt op deze evenementen dus alleen responsief toezicht op basis van klachten. Organiseer daarvoor een meldpunt en piket voor spoedeisende handhaving.
Organiseer betrokkenheid van de buurt bij de vergunningverlening van kleine(re) evenementen, bijvoorbeeld door het instellen van een buurtcommissie die meedenkt over de evenementen die (moeten/kunnen) plaatsvinden in hun buurt.
Programma Grote Evenementen
Deze aandachtspunten staan in het Programma Grote Evenementen dat in samenwerking tussen het stedelijk evenementenbureau en VTH stadsdelen in 2020 van start zou gaan om het hele proces van vergunningverlening, handhaving en toezicht te professionaliseren en te verbeteren. In dit programma zou worden gewerkt aan het uniformeren van de werkprocessen en het maken van procesafspraken met ketenpartners. Door de coronacrisis en het daaruit voortvloeiende verbod op evenementen, is dit in 2020 niet in praktijk gebracht. Hoe het nu met het Programma Grote Evenementen is niet bekend.
Kortom. Het is niet verwonderlijk dat het niet goed gaat met de evenementenvergunningen. De organisatie kan het helemaal niet aan; niet in kennis, niet in capaciteit en niet in visie. De bestuurlijke onwil om dit aan te pakken is ‘teleurstellend’. Ik wil geen jarenlange cultuurverandering, maar het huis op orde. En snel graag.
Walther Ploos van Amstel.
Update 20 november op AT5:
Evenementenvergunningen puinhoop: soms zelfs ná afloop gepubliceerd