Het EIB bracht de kansen van industrieel bouwen in kaart. De mate van industrialisering verschilt in de praktijk. Het betreft een glijdende schaal tussen overwegend handwerk door vaklieden (semi-industrieel) en een vrijwel volledig geautomatiseerd proces (industrieel) waarbij het handwerk is overgenomen door machines en de inzet van arbeidskrachten is verschoven van vaklieden naar operators.
Sneller en goedkoper
Met industrieel bouwen kunnen woningen sneller en goedkoper worden gebouwd. Op de arbeidskosten kan tot 35% worden bespaard, maar daar staan hogere kapitaalkosten van de fabriekshal en machines tegenover. Ook is er geen besparing op grondkosten. Op de totale kosten ontstaat zo een besparing van maximaal 8%. De bouwtijd kan met ongeveer een jaar worden verkort.
Door technische en financiële beperkingen is industriële woningbouw op de helft van de nieuwbouwwoningen niet toepasbaar. Aanvullende kwalitatieve eisen beperken de toepasbaarheid van industrieel bouwen verder tot ongeveer 15% van de reguliere nieuwbouwwoningen. Voor tijdelijke (verplaatsbare) woningen is industrieel bouwen breder toepasbaar, en worden de mogelijkheden vooral begrensd door het aanbod van geschikte locaties.
Duurzaam en circulair
Industriële woningbouw kan beter inspelen op de toekomstige eisen bij duurzaamheid en circulariteit. Het Bouwbesluit maakt weliswaar geen onderscheid tussen traditioneel of geïndustrialiseerd gebouwde woningen. Wel kan door een nauwkeuriger bouwproces het verschil tussen de theoretische en de feitelijke energieprestatie na oplevering worden verkleind.
Bij industriële bouw is de kans op kieren en naden kleiner en heeft het daarmee meer kans op een betere feitelijke energieprestatie. Op het gebied van circulariteit geldt dat er weinig vermenging is van bouwmaterialen. Zo komen er in de industriële woningbouw geen stukadoors voor. Doordat het industriële proces zeer precies is, is er ook minder sprake van snijverlies. Daarnaast zijn de elementen of modules in de industriële woningbouw makkelijk te hergebruiken. De vraag is echter of dat daadwerkelijk ook zal gebeuren.
Bouwlogistiek
Het proces rondom het transport is bij industriële woningbouw anders dan bij traditionele woningbouw. Bij traditionele bouw bestaat het transport uit veel kleine leveringen rechtstreeks naar de bouwplaats. Bij de industriële bouw vinden deze leveringen naar de fabriekshal plaats. Door het grotere bouwvolume kan beter worden gebundeld en op transportkosten worden bespaard.
Bij industriële bouw moeten de afzonderlijke elementen of modules naar de bouwplaats worden getransporteerd. Dit vraagt bijzonder transportmaterieel en stelt ook andere logistieke eisen; concentratie ritten naar fabriek en extra ritten van fabriek naar bouwplaats. Sommige bedrijven verwachten een licht voordeel op de transportkosten en andere bedrijven verwachten dat de kosten voor het transport hetzelfde of iets hoger uit zullen vallen.
Industrieel bouwen zit nog in de beginfase, dus is het belangrijk dat in de ontwerpen al rekening wordt gehouden met het veilig kunnen lossen van de grote en zware elementen. Daar waar nu veelal de chauffeur of een bouwplaatsmedewerker op gevaarlijke hoogte de lading moet overnemen, moeten bedrijven bij verticaal transport naar een situatie waar dat, zoveel als mogelijk, zonder mensenhanden plaatsvindt. Vergelijk het met het lossen en laden van zeecontainers. Wellicht met een standaard ladingdrager.
Industrieel bouwen heeft ook gevolgen voor het verdienmodel van bouwmaterialenvervoerders. Zo zullen de grote aantallen, meestal kleinere, bouwmaterialen, niet meer over grotere afstanden naar de bouwplaats gaan, maar in plaats daarvan naar de fabriek. Vervoer over water zou dan een concurrerend alternatief kunnen zijn. En het vervoer zal meer met zogenaamde binnenladers gaan en daar waar wettelijke maten en/of gewichten worden overschreden, met exceptioneel transport.
Download het rapport via deze link. Een aantal van de bevindingen in het rapport zijn ook samengevat op deze infographic.