De hack van apps waardoor slimme verkeerslichten om de tuin konden worden geleid, baart GroenLinks in Utrecht zorgen. De veiligheid en de voorrang voor app-gebruikers zijn door twee Statenleden aangekaart. De GroenLinksers zien de voordelen van dergelijke systemen, maar willen weten hoe manipulatie wordt voorkomen.
De mogelijke hack is een zorgpunt. Een groter zorgpunt is de vraag of gemeenten transparant zijn over prioriteitsregels, vaststelling van beleid, monitoring en evaluatie. Voorrang in verkeer wordt steeds meer individueel met nieuwe digitale technieken. Maar, wie krijgt er voorrang? Krijgen we bij elke nieuwe coalitie, om de vier jaar, nieuwe prioriteiten voor de verkeerslichten?
Vorig jaar sprak ik tijdens een congres over slimme steden. Aanbieders van techniek en software schetsten utopische beelden over die slimme steden waarin we diepgelukkig worden, kerngezond en vooral steeds welvarender. De stad wordt gezien als een perfect maakbare samenleving met ‘big data’. Klopt dat beeld wel?
Ik word daar wat kriegel van. Zijn mensen zo makkelijk te sturen? Ik struin graag wandelend door mijn prachtige stad. Ik neem, graag een omweg met de fiets langs de Amstel naar het werk. Ik ben een beetje rebels. Ik wil me niet laten sturen. Ik wil geen sensor zijn. Ik wil af en toe mijn mobieltje thuis laten. Maar, zonder sensor besta je straks niet meer. Het verkeerslicht blijft op rood staan.
Maar, wat winnen de bewoners van steden met al die slimme stadsplannen? Maken slimme steden ook gelukkig? Als de ‘smart city’ discussie enkel gaat over betere bereikbaarheid en doorstroming van voertuigen dan wint de stad er niets bij.
Het zou moeten gaan om veel meer plezier, leefbaarheid en simpelweg geluk in steden. Waar zijn de slimme stadsoplossingen die, als het komend weekend mooi weer wordt, de stad autovrij maken zodat we massaal op straat kunnen picknicken met vrienden en buren?
Waar blijven de oplossingen die echt meer ruimte maken voor voetgangers en fietsers? Waar blijven de oplossingen die straks helpen ouderen in de buurt langer thuis te laten wonen? Of, gaat helpen die een op de vijf jonge Amsterdamse werkelozen aan een echte baan te helpen. Dat zijn oplossingen waar we met z’n allen iets aan hebben.
Echt slim wordt het alleen als je creatieve, en een beetje rebelse, bewoners en ondernemers actief betrekt bij de ontwikkeling van oplossingen die echt de leefbaarheid en het geluk van mensen in de stad verbeteren.
Walther Ploos van Amstel